БӀаьсте
БӀаьсте́ — шеран еа заманех цхьаъ, Ӏаьнан а, аьхкенан а йукъара зама.
Астрономин бӀаьсте[бӀаьра нисйан | нисйан]
Астрономин бӀаьсте юлу бӀаьстенан де-буьйса нисдаларца, 20 мартехь (високосан хьалхарчу шерашкахь 20 йа 21 мартехь) (къилбаседа эхигехь), 22 йа 23 сентябрехь (къилба эхигехь), лаьтта аьхка малх цӀа кхаччалц, 21 июнь (високосан шерашкахь 20 йа 21 июнь) (къилбаседа эхигехь), 21 йа 22 декабря (къилба эхигехь) (дерриг терхьаш далийна дерригдуьненан хенаца; кхечу сахьтан асанахь уьш къаста тарло 1 де-буьйсанна).
Рузманан бӀаьсте[бӀаьра нисйан | нисйан]
Кхаа бетах лаьтта: Къилбаседа эхигехь — мартехь, апрелехь, майхь, Къилба эхигехь — сентябрехь, октябрехь, ноябрехь.
БӀаьсте — Ӏаьнера аьхкене дехьаваларан зама ю, хаъал де дахло, гуонахьарчу хьолан температура хьалайолу, жигара болу дийнатийн а, ораматийн а Ӏаламан болх.
Климатан бӀаьсте[бӀаьра нисйан | нисйан]
Россехь метеорологин бӀаьсте яьлла лору, юккъера температуран барам Цельсица 0 градусал хьалаяла йолаелчи.
Российн къилба кӀошташкахь бӀаьсте а, гуьйре а чучча йоьду (субтропикан климатехь, климатан Ӏа дац). Российн юккъерачу асанехь бӀаьсте йолу климатца юккъера март чекхболуш. Российн доккхаха долчу декъехь март климатаца бу Ӏаьнан бутт. Шийлачу климатан кӀошташкахь бӀаьсте юха а уьй гуьйренца (яц климатан аьхке, субарктикан климат).
Фенологин бӀаьсте[бӀаьра нисйан | нисйан]
Фенологин бӀаьсте Российн мехкашкахь йоьхку «Ӏалам самдаларца»: вегетаци йолаяларца, кхелха олхазарш дахкарца, дийшина дийнаташ самдовларца.
Хьажа кхин а[бӀаьра нисйан | нисйан]
Билгалдахарш[бӀаьра нисйан | нисйан]
Литература[бӀаьра нисйан | нисйан]
- БӀаьсте // Толковый словарь живого великорусского языка : в 4 т. / авт.-сост. В. И. Даль. — 2-е изд. — СПб. : Типография М. О. Вольфа, 1880—1882. — Т. 1.
- Забелин И. Е. Домашний быт русских царей в XVI и XVII столетиях. — М.: АСТ, АСТ Москва, Транзиткнига, 2005. — С. 162. — 1136 с. — (Классическая мысль). — ISBN 5-9578-2773-8.
- Петров В. В. БӀаьсте в жизни леса / АН СССР; Отв. ред. д.б.н. Н. П. Соколова; Художник М. М. Бабенков. — М.: Наука, 1981. — 144, [10] с. — (Человек и окружающая среда). (обл.)
- Кеп:ВТ-Коринфский
- Чичеров В. И. Зимний период русского народного земледельческого календаря XVI – XIX веков. — М.: Издательство Академии Наук СССР, 1957. — 237 с.
